در روزگاران قدیم که هنوز پیشرفت ها به شکل امروزی نبود و به دلیل ساده تر بودن زندگی افراد ابزار ها و مشاغل نیز ساده تر بودند. شغل هایی بودند که امروزه دیگر در بین ما جایی ندارند، ما در این گزارش سعی کرده ایم 10 شغل که منسوخ شده و به موزه خاطراطمان پیوسته اند را به شما معرفی کنیم.
1- اپراتور وصل کننده تلفن
شاید برای انسان امروزی که با انواع گوناگون وسائل ارتباطی در حال مکالمه و فرستادن پیام و مطالب مختلف در سریعترین زمان و دورترین مکان ها می باشد عجیب باشد که روزگاری افرادی دارای شغل اپراتور وصل کننده تلفن بوده اند، کار این افراد به شکل رابط بین تماس گیرنده و شخص دریافت کننده تماس بود، چون گرفتن شماره به شکل امروزی آن مرسوم نبود و اپراتور ها با پاسخ دادن به تماس افراد آنها را به شماره شخص مورد نظرشان وصل میکردند.
درحال حاضر از این شغل جز چند عکس سیاه و سفید چبز دیگری وجود ندارد.
2- روشن کننده لامپها
در حدود 100 سال پیش که شبکه برق منسجم و یکپارچه به شکل امروزی نبود و امکاناتی مانند فتوسل ها که به تغییرات شب و روز حساس باشند وجود نداشت، افرادی بودند که شغل آنها روشن کردن لامپ های سطح شهر بود.
این افراد که تنها وسیله کارشان یک عدد نردبان بود، در هنگاه طلوع و غروب خورشید به بالای تیربرق ها میرفتند و اتصال لامپ های سطح شهر را انجام میدادند، از طرف دیگر چون هزینه تولید و خرید لامپ بالا بود و احتمال به سرقت رفتن آن وجود داشت. شکل گیری این شغل ضروری بود.
3-مرده دزدی
عجیبترین شغلی که دیگر در بین ما وجود ندارد، میتواند دزدیدن مرده ها باشد.
در زمان قدیم که علم مهندسی پزشکی و همچنین فرهنگ اهدای کل اعضای بدن به دانشگاه ها برای تشریح و بررسی علمی و دقیقتر اندام های مختلف وجود نداشت، و از طرفی استفاده از جسد افراد خلاف قوانین بود و جرم سنگینی محسوب میشد، شغلی به نام مرده دزدی وجود داشت که کار آنها دزدیدن جسد افراد از داخل قبرها و سپس فروختن آن به قیمت بالا به دانشجویان پزشکی آن دوران بود.
شغلی که علیرغم نگرش منفی و نامناسب بودن آن توانست در پیشبرد علم پزشکی و درمان بسیاری از بیماری ها به انسان کمک کند، برای نمونه در دوره پزشکی دکترمحمد غریب که سریالی هم با همین عنوان از وی ساخته شد در قسمتی برای تشریح بدن انسان که برای آنها میسر نبود، مجبور شدند که به کمک یکی از مرده دزدها جسد فردی که تازه از دنیا رفته بود را بیرون بکشند و تحقیقات علمی خود را روی آن انجام دهند.
4-سوت زن ها
سوت زنها یا ساعت انسانی جزآن دسته از مشاغلی بود که اکنون دیگر وجود ندارند، آن زمان که ساعتها زنگ هشدار نداشتن برای بیدار کردن افراد، شغلی وجود داشت به عنوان سوت زن برای اینکه این افراد به مردم آن زمان خدمات ارائه کنند باید مبلغی را به آنها پرداخت میکردند تا در روز خاص و در ساعتی مشخص به زیر منازل آنها میرفتند و با سوت زدن آنها را بیدار میکردند و تا زمانی که موفق به بیدار شدن فرد نمیشدند از کار خود دست نمی کشیدند.
این امکان امروزه دیگر برای کوچکترین ساعتها و ابزار های ارتباطی قرار داده شده است تا نیاز ما به سوت زنها از بین برود.
5- روزنامه خوانها
خواندن متن های بلند برای افراد کم حوصله ای که نمیتوانند متون بلند را بخوانند اما نیاز به بدست آوردن دانش روز را برای خود لازم میدانند توسط دسته ای از افراد موسوم به روزنامه خوانها انجام میشد. این اشخاص با دریافت مبالغی شروع میکردند به خواندن روزنامه مورد علاقه شما، البته کارخانه ها و مراکزی هم وجود داشتند که برای جلوگیری از سر رفتن حوصله کارمندان و کارگران خود این اقراد را به استخدام خود در می آوردند تا خبرهای روز را برایشان با صدای بلند بخوانند.
این شغل هم به مرور جایگاه خود را از دست داد و به مشاغل فراموش شده پیوست.
6- کافه های سیار درشکه ای
شغلی که شاید حضور آن در دنیای امروز هم میتواند جالب و هیجان انگیز باشد اما دیگر بین ما جایی ندارد.
کافه داران سیار، کافه هایی که بر روی درشکه های چوبی و آهنی قرار میگرفتند و به نقاط مختلف شهر که اغلب مسیر های زیبا بود حرکت میکردند تا فضایی متفاوت برای مشتریان خود ایجاد کنند.
این شغل با صنعتی شدن شهر ها، افزایش خودرو ها و بطور کلی شلوغی و ازدحام زیاد در خیابانها جایگاه خود را از دست داد و به کافه های دنج و ساکت در گوشه ای از شهر منتقل شد، در برخی مکانها تعدادی محدود از خودروهای خاص این شغل را به شکل امروزی آن ادامه دادند، اما از درشکه و درشکه چی دیگر خبری نیست.
7-چاروادارها
چارودارها یا چارپادارها ! شاید تا کنون با نام آن آشنایی نداشته اید، اما در زمانی یکی از مشاغل مهم و پردرامد روزگار خود بوده است.
این افراد اغلب دارندگان اسب و قاطر و هرگونه حیوان چهار پایی بودند که برای کار های روز مره و مسافرت برای افراد مورد استفاده قرار میگرفت.
چارودارها با کرایه دادن این حیوانات به مشتریان خود کسب درآمد میکردند، امروزه این شغل هم به دلیل پیشرفت تکنولوژی مخصوصا در حوزه وسایل نقلیه دیگر به کار گرفته نمیشود و اگر حالتی از آنرا در برخی مکانها مشاهده میکنید فقط جنبه سرگرمی دارد.
شاید بتوان گفت نوع به روز شده این شغل همان شرکتهای کرابه اتوموبیل باشند که کاری مشابه چارو داران قدیمی را انجام میدهند.
8- رزازی
شغل رزازی یا برنج کوبی سنتی که تا کمتر از 100 سال پیش در ایران وجود داشت، در این شغل کشاورزان به کمک چند اهرم چوبی و با قرار گرفتن بر روی آن برنج هارا از پوست آن جدا می کردند، شغلی که سختی و فرایند تولیدش از مراحل اول تولید برنج نیز سختر بود و برنجی که بدست می آمد هم نمیوانست کیفت لازم را داشته باشد.
اما با آمدن دستگاهای پیشرفته برنجکوبی کیفیت خروجی برنج حاصل از آن مناسب بود و هم زحمتی که به روی دوش کشاورز بود را کاهش داد، از جمله محصولات جانبی که با از بین رفتن شکل سنتی رزازی دیگر تولید نمیشود برنج جوکول بوده که دارای خاصیت های فراروانی بود.
این شغل اگرچه دیگر بین ما وجود ندارد اما از ابزار کار آن در موزه ها نگهداری میشود و یا در برخی مراسمای سنتی برای نمایش از آن استفاده میشود.
9- دندان کشها
دندان کش نه دندانپزشک
درحدود 50 سال پیش که دندانپزشکان به شکل امروزی نبودند و درصورت وجود هم بیشر به افراد اعیان نشین خدمات ارائه میدادند، کسانی با نام دندان کشها در میان مردم حضور داشتند افرادی که از کمترین علم وبهداشت نیز برخوردار نبودند و تنها اگر شما درد دندان داشتید به آنها مراجعه میکردید و بدون کوچکترین ماده ی بی حسی اقدام به کشیدن دندان ها میکردند.
قطعا این شغل میتواند تنها شغلی باشد که در میان مشاغل معرفی شده ما وجود ندارد.
10- شکارچی حیوانات شهری
این شغل هچنان در میان مردم وجود دارد و بخشی از آن هم به وسیله آتشناشنها انجام مبشود، اما شکل قدیمی آن که حتی به ایجاد طاعون گسترده در انگلیس منجر شد از بین رفته است.
این افراد اکثرا مار گیر ها بودند، تعداد مار در شهر های انگلستان در قرن گذشته بسیار زیاد بود و این موضوع باعث ایجاد کار برای این افراد شد و با دستور دولت اقدام به شکار مار ها در سطح شهر کردند، اما این کار عواقب گسترده ای را به همراه داشت و طاعون بخش زیادی از اروپا را در برگرفت ، انسانهای زیادی را به کام مرگ کشاند، کشتن مار ها از یک طرف و از طرفی افزایش تعداد زیاد موشها در شهر که غذای اصلی مار ها بودن بیماری طاعون را به وجود آورد.
از آن پس دولت در صدد شد تا جمعیت موشها را کاهش دهد تا تعداد را به حد تعادل رساند که این کار توسط موشگیرها انجام شد. این بحران تجربه بزرگی برای تمامی کشور های دنیا شد که تغییر در اکوسیستم به هر انداره میتواند آثار جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
در یک سوی دیگر این ماجرا این مارگیرها و موشگیر ها بودند که درآمد کسب میکردند. اما مثل تمامی مشاغل که در این گزارش به آنها اشاره شد از بین رفتند.
با تمام موارد بالا اما هنوز هستند کسانیکه حسرت برخی از شغلهای قدیمی و نبود آن بین جوامع امروز را دارند افرادی که قالبا مادربزگها و پدر بزرگهای ما هستند و چه بسا در این بین از نبود برخی از مشاغل که دیگر وجود ندارند احساس رضایت کنند. شاید درآینده ای نه چندان دور مشاغلی که امروز برای ما مفید هستند به خاطرات بپیوندند.
